Verslag Adviesraad Sociaal Domein 14 februari 2023

Aanwezig

Dhr. C. Hogendorf (voorzitter), dhr. H. Cornelissen (plv voorzitter/penningmeester), mw. R. Erkelens, mw. D. Kloppenburg, mw. J. Merens, dhr. R. Steens, dhr. H. Darwish, mw. R. Leurink, mw. M. Rook, dhr. R. Stoutmeijer en mw. G. Rijneveld (ambtelijk secretaris)

Afwezig

Dhr. E. Vermeer

Verslag

1. Opening en vaststelling agenda

De voorzitter opent de vergadering en heet iedereen welkom. Agendapunt 6 (uitvoering speerpunten en aandachtspunten 2023) wordt agendapunt 5, omdat Esther Van Haarlem hier ook bij aanwezig zal zijn. De agenda zal verder gevolgd worden. 

2. Inspreken toehoorders

Hier wordt geen gebruik van gemaakt.

3. Mededelingen

  • De Adviesraad Sociaal Domein zal een uitnodiging ontvangen van de gemeente voor een interactieve bijeenkomst in april 2023 over het nieuw op te stellen Programma Wonen. De ambtelijk secretaris heeft het eerdere advies van de adviesraad over de Omgevingsvisie met ook een aantal adviezen over wonen intern al onder de aandacht gebracht.
  • Er is iemand vanavond aanwezig om kennis te maken met de Adviesraad Sociaal Domein in verband met mogelijk lidmaatschap. Er volgt een kennismakingsronde.

4. Gesprek met teamleider Team Zorg (Wmo en Jeugd) Sociaal Team 

Mevrouw C. (Christel) Rademaker, teamleider Team Zorg van het Sociaal Team, en mevrouw E. (Esther) van Haarlem, Manager Sociaal Domein, zijn bij dit agendapunt aanwezig.

Mevrouw Van Haarlem geeft uitleg over de ontwikkelingen en plannen binnen het Sociaal Team. De wens is om:

  • te gaan werken volgens het T-model: 1 aanspreekpunt/contactpersoon voor inwoners, die een brede uitvraag doet op alle terreinen (Wmo, Participatie, etc.) met daarnaast de inzet van specialisten.
  • Op dit moment wordt gewerkt aan een professionaliseringsslag binnen het Sociaal Team. Zo wordt al gewerkt met de Verklarende Analyse, een brede uitvraag bij het eerste gesprek en gewerkt volgens de methode van planmatig werken inclusief duidelijke afspraken over evalueren. Voor de gewenste richting kan hierop voortgebouwd worden.
  • Meer vanuit ontmoetingsplekken in de dorpen te gaan werken in plaats van vanuit het gemeentehuis, bij voorkeur in samenwerking met andere afdelingen (bijvoorbeeld ruimtelijk domein) en organisaties (bijvoorbeeld Renkum voor Elkaar) waar inwoners met allerlei vragen terecht kunnen. 

Het doel is zo beter aan te sluiten bij de (integrale) vraag van de inwoner en minder vanuit de wetten (Omgekeerde Toets). Dit vraagt een mentaliteitsverandering. De bedoeling van een voorziening is essentieel. Een ander doel is dat de inwoners laagdrempeliger om hulp zullen/kunnen vragen. De invoering zal geleidelijk gaan. Het zal een verandering van de medewerkers vragen, maar er is wel draagvlak. De gemeente Bronkhorst dient als voorbeeld.

Op dit moment is er een lange wachtlijst voor de Wmo en een wachttijd voor 12 weken. Spoedsituaties worden binnen een week opgepakt. Het is vorig jaar niet gelukt om de wachtlijst weg te werken. Nu wordt met behulp van 2 medewerkers van de gemeente Veenendaal gewerkt aan een plan dat in Veenendaal al heeft gewerkt om de wachtlijsten weg te werken. Het plan heeft een logistieke insteek, waarbij in voorspelbare situaties langere Wmo-(her)indicaties worden afgegeven. Met aanbieders zullen duidelijke afspraken gemaakt worden over eventuele tussentijdse wijziging van de indicatie. Het is ook mogelijk om vanuit de gemeentelijk tussentijdse evaluaties te doen, maar toch een indicatie voor lange termijn af te geven. Door minder herindicaties kom tijd vrij voor nieuwe indicaties en kan de wachtlijst weggewerkt worden. 

Ondanks dat dit al vaker is voorgesteld en logisch lijkt, is dit door de behoefte aan grip en controle van de gemeente na de decentralisatie niet eerder opgepakt. Herindicaties in stabiele situaties voelt voor inwoners als wantrouwen van de overheid. In plaats van controle zou de insteek kunnen zijn: is er nog iets veranderd, kunnen we nog iets voor u betekenen? En zonder alle eerdere vragen weer opnieuw door te nemen.

Vervolgens vindt een discussie plaats over het gebruik maken van huishoudelijke ondersteuning in verband met het abonnementstarief. Dit lijkt een goedkope oplossing, maar deze voorziening is niet hetzelfde als een particuliere hulp. Bovendien komen door de schaarste van personeel mensen die het hard(er) nodig hebben in de problemen.

De gemeente gaat het gesprek hierover wel aan met inwoners maar is bij voorbaat verdacht omdat mensen denken dat de gemeente zo min mogelijk kosten wil maken. De Adviesraad Sociaal Domein geeft daarom als tip om dit gesprek te laten voeren door anderen, bijvoorbeeld vrijwilligers, vrijwillig ouderenadviseurs en/of onafhankelijk clientadviseurs.

Het abonnementstarief wordt in 2025 afgeschaft. We moeten wel alert blijven dat de aanvraag weer niet tot veel nieuw administratieve lasten leidt, en ook eenvoudig blijft voor mensen die geen gebruik maken van internet.

De verkorte aanvraag voor jeugdhulp werkt goed.

De Adviesraad Sociaal Domein heeft de laatste tijd een aantal negatieve verhalen ontvangen rondom aanvragen van voorzieningen van Wmo en Jeugd. Deze signalen zijn waardevol om zicht te krijgen op zaken die niet goed lopen. Maar hoe gaan we om met deze signalen richting inwoners? De adviesraad kent het verhaal van de gemeente niet.

Mevrouw Van Haarlem biedt aan om met deze mensen een ‘klachtgesprek’ aan te gaan, waarbij ze vooraf kan nagaan bij het Sociaal Team wat er rondom de aanvraag speelt. Binnen de gemeente wordt ook gekeken naar een manier om inwoners met klachten deze laagdrempeliger kenbaar te kunnen laten maken (bijvoorbeeld lokale ombudsman).

De Adviesraad Sociaal Domein spreekt af om alle signalen geanonimiseerd te verwerken en de aandachtspunten die daaruit voortvloeien in de volgende vergadering te bespreken en daarna ambtelijk met de Manager Sociaal Domein. 

Mevrouw Rook levert de heer Cornelissen nog de nodige input vanuit de jeugdzorg. De heer Cornelissen zal vervolgens op basis van alle signalen de lijst van aandachtspunten opstellen. Mocht het wenselijk zijn, dan kan altijd nog een advies aan het college volgen.

Inwoners zullen gewezen worden op de onafhankelijke clientondersteuning van MEE en het Bureau Oké bij Renkum voor Elkaar. Ook zal hen het aanbod van mevrouw Van Haarlem voor een gesprek gemeld worden.

5. Uitvoering speerpunten en aandachtspunten 2023 (vervolg)

Mevrouw Van Haarlem is bij dit agendapunt aanwezig. In het overleg met het college november 2022 zijn thema’s benoemd om op te pakken. Verder zijn in de vorige vergadering speerpunten voor 2023 vastgesteld. Deze speerpunten worden eerst besproken.

  • Onafhankelijke Clientondersteuning: De heer Hogendorf en mevrouw Erkelens nemen deel aan een werkgroep van de gemeente. Het is een goede voorziening die meer bekendheid moet krijgen. Ze zullen een signaal afgeven dat het proces wel wat sneller mag.
  • Inwonersinitiatieven- en participatie: De adviesraad is actief betrokken geweest en aanbevelingen gedaan in het onderzoekstraject van mevrouw M. (Maaike) den Bakker. Nu is het een van de 3 thema’s die de gemeenteraad gaat uitwerken. Het is nu wachten op het vervolg. De andere raadsthema’s zijn Wonen en Dorpsgericht werken.
  • Toegankelijkheid: Dit wordt opgepakt door de Raadpleeggroep Toegankelijkheid. Voor 2 maart 2023 staat een afspraak met teamleider B. (Barend) Streefkerk en wethouder J. (Joa) Maouche.
  • Kloof overheid – inwoners: Dit thema wordt besproken in de studiebijeenkomst van 8 maart 2023.
  • Actuele onderwerpen:
    • Opvang vluchtelingen (De heren Darwish en Steens volgen dit)
    • Koopkracht inwoners/minimabeleid (De heer Steens en mevrouw Erkelens volgen dit)
    • Woningbouw (input via traject nieuw Programma Wonen; uitnodiging gemeente bijeenkomst in april volgt)

Vervolgens worden de overige inhoudelijke thema’s die met het college besproken zijn kort doorgenomen:

  • Vitaal ouder worden in onze dorpen (startnotitie besproken, worden nu betrokken bij uitvoering)
  • Ontmoeting (mevrouw Kloppenburg is hierbij betrokken)
  • Dorpsgericht werken (de heer Steens en mevrouw Rook zijn bereid te sparren met de Manager Sociaal Domein; onderwerp heeft belangstelling hele adviesraad)
  • Veiligheid (jaarlijks thema op de agenda van de adviesraad)
  • Kunst en Cultuur (advies aan college uitgebracht, nu betrokken bij uitvoering, de heer Steens)
  • Communicatie vanuit de gemeente naar inwoners (algemeen thema, relatie met thema Kloof overheid- inwoners, uitnodigen communicatieadviseur Sociaal Domein gemeente)
  • Niet actief vanuit de adviesraad: Gehandicaptenparkeerplaats, gelijke kansen, bestaanszekerheid

6. Raadpleeggroep Toegankelijkheid

Voor 2 maart 2023 staat een afspraak met teamleider B. (Barend)  Streefkerk en wethouder J. (Joa) Maouche. Hier zullen 2 voorstellen gedaan worden: 

  • actief bezoeken en adviseren fysiek toegankelijkheid in de openbare ruimte van gebouwen met een publieke functie;
  • bewustwordingsactie gemeentehuis in de week van de toegankelijkheid.

Inwoners met aandachtspunten in de openbare ruimte kunnen eerst verwezen worden naar het Meldpunt Openbare Ruimte.

7.    Concept-verslag vorige vergadering 

Het verslag wordt vastgesteld met de volgende wijziging: het invalidetoilet komt in de Energiewinkel (en niet in de Rechtswinkel).

8.    Actielijst

De actielijst wordt doorgenomen en door de ambtelijk secretaris aangepast.

9     Communicatie

Het jaarverslag is in de Rijn en Veluwe geplaatst (2 pagina’s). Het jaarverslag 2022 is of wordt uiterlijk komend weekend door iedereen naar de diverse partijen toegestuurd. Mevrouw Rook zorgt voor de extra tekst in de Rijn en Veluwe voor de volgende keer (Energiewinkel, opening 25 februari 2023). 

De Meldkaart met belangrijke telefoonnummers die alle inwoners hebben ontvangen is onleesbaar (heel klein lettertype en contrast letters slecht). Bovendien ontbreekt het telefoonnummer van de huisartsenpost. De ambtelijk secretaris zal dit doorgeven aan de afdeling communicatie.

De adviesraad vindt het een goed idee om de communicatieadviseur Sociaal Domein van de gemeente Renkum een keer uit te nodigen in een vergadering om het thema Communicatie te bespreken.

10. Ingekomen en uitgaande stukken

Deze worden ter kennisgeving aangenomen.

11. Rondvraag

  • De kostendelersnorm wordt afgeschaft. Heeft de gemeente de systemen hiervoor op orde? Ook bij de (bevoorschotting) gemeentelijke belastingen?
  • Veel inwoners zijn onwetend over hun gas- en energieverbruik. Zij kunnen verwezen worden naar de Energiewinkel.

12. Sluiting

De voorzitter sluit de vergadering en bedankt iedereen voor zijn of haar inbreng.