Vragen en antwoorden legionella

Veelgestelde vragen en antwoorden over legionella.

Wat is legionella?

De legionellabacterie groeit in water met een temperatuur tussen de 20 en 50 graden Celsius. Als het water in hele kleine druppeltjes (nevel) in de lucht komt, kan iemand de bacterie inademen en besmet raken. Van nature komt de bacterie voor in grond en in water.

Word ik ziek van de legionella bacterie?

De meeste mensen worden niet ziek als ze de legionella bacterie inademen. Als er klachten ontstaan, gebeurt dat binnen twee tot twintig dagen nadat de bacterie is ingeademd. Sommige mensen krijgen milde, griepachtige klachten. Dat gaat na een paar dagen vanzelf weer over. Heel soms veroorzaakt de legionellabacterie een ernstige longontsteking. Dat heet ook wel veteranenziekte of legionellalongontsteking. Van een longontsteking kan je ernstig ziek worden. Sommige mensen overlijden hieraan. Er is een behandeling voor legionella, hiervoor wordt antibiotica gebruikt.

Er bestaat geen vaccin tegen de legionellabacterie.

Mensen die meer kans hebben om een ernstige longontsteking te krijgen zijn ouderen, mensen met een slechte gezondheid of een verminderde afweer en rokers. Longontsteking door legionella komt bijna nooit voor bij mensen die jonger zijn dan 40 jaar.

Meer informatie over legionella vindt u op Thuisarts.nl.

Hoe raken mensen besmet met legionella?

Als mensen kleine druppeltjes water met de legionellabacterie inademen, komt de legionellabacterie in de longen terecht. Daar kan de bacterie klachten veroorzaken. Mensen worden niet ziek door het drinken van besmet water. Een patiënt draagt de legionellabacterie niet over naar andere mensen. Het inademen van hele kleine druppeltjes water met legionella kan gebeuren bij:

  • Sproeien van water zoals bij douches, fonteinen of hogedrukspuiten.
  • Luchtbellen brengen in water zoals bij bubbelbaden. De laatste jaren zijn enkele patiënten gelinkt aan een specifiek type afvalwaterzuiveringsinstallaties waar ook lucht aan het water wordt toegevoegd. Op dit moment loopt een onderzoek om het risico van dit soort afvalwaterzuiveringsinstallaties in kaart te brengen.
  • Luchtbevochtiging door apparaten die water vernevelen. Voorbeelden zijn apneuapparatuur en sommige luchtkoelers.
  • Natte koeltorens (waterinstallaties die gebouwen of industriële processen koelen door vernevelen van water).

Ik heb luchtwegklachten. Kan het zijn dat ik besmet ben met de legionellabacterie?

Ja, dat kan. Maar die kans is heel erg klein. De kans dat de klachten komen door een virus of een andere bacterie is veel groter. Denk op dit moment bijvoorbeeld aan het coronavirus of een verkoudheid.

Ik heb luchtwegklachten. Wat moet ik doen?

U moet zich aan de maatregelen houden die gelden voor het coronavirus: thuis blijven en uitzieken. Ook als u denkt dat u ziek bent door legionella moet u zich hier toch aan houden. Vertrouwt u het niet/voelt u zich te ziek? Neem dan contact op met de huisarts.

Ik woon dicht bij een waterzuiveringsinstallatie. Kan ik nu beter binnen blijven (als het waait)?

Nee, dat is niet nodig. Het risico is erg klein en de bedrijven nemen maatregelen om het verder te beperken.

Is het aantal legionellabesmettingen bij afwaterzuiveringsinstallaties hoger dan op andere plekken?

Dat is moeilijk te zeggen. In de eerste plaats zijn er geen cijfers beschikbaar voor die specifieke gebieden. Daarnaast komt legionella niet vaak voor. Elk jaar zijn er in Nederland tussen de 300 en 400 patiënten waarvan bekend is dat ze een longontsteking door legionella hebben. De laatste jaren neemt het aantal patiënten toe. In 2017 waren het er ruim 550. Doordat het om kleine aantallen gaat is er al snel sprake van verschillen tussen plekken (1 patiënt meer of minder maakt dan een groot verschil).

Het RIVM heeft onderzoek gedaan naar legionella en afvalwaterzuiveringsinstallaties. Waar kan ik meer informatie hierover vinden?

Meer informatie vindt u op de website van het RIVM.

Mijn vraag staat hier niet bij. Waar kan ik mijn vraag stellen?

Hebt u een gezondheidsvraag? Dan kunt u bellen met GGD Gelderland-Midden, telefoon (088) 84 46 000.

U kunt ook contact opnemen met: 

Document vragen en antwoorden

Publicatiedatum: 14 april 2020